Strona główna / Uzdrowisko / Położenie
Szczawnica położona jest w pięknej dolinie Grajcarka prawobrzeżnego dopływu Dunajca pomiędzy Pasmem Radziejowej i Małymi Pieninami na wysokości 430 - 560 m n.pm. w strefie przygranicznej polsko-słowackiej. Szczawnica leży na granicy dwóch jednostek geologicznych beskidzkiego fliszu zbudowanego przede wszystkim z piaskowców i łupków, oraz Pienińskiego Pasa Skałkowego zbudowanego z wapieni. Warunkom geologicznym uzdrowisko zawdzięcza swoje wody mineralne. Około 2/3 obszaru należącego do miasta to lasy, co ma korzystny wpływ na jego mikroklimat. Chronią one uzdrowisko przed wiatrami i zapewniają czyste powietrze. Ponadto duże nasłonecznienie i mała ilość opadów stwarzają wymarzone warunki dla kuracjuszy pragnących podreperować swoje zdrowie. Szczawnice otaczają ze wszystkich stron tereny chronione, bogate w walory przyrodniczo-krajobrazowe, a są to: Pieniński Park Narodowy, PIENAP na Słowacji, Popradzki Park Krajobrazowy. Najbliższe miasta ze stacjami kolejowymi to Nowy Sącz i Nowy Targ. Szczawnica jest miastem przygranicznym, sąsiadującym ze Słowacją, położonym w jednym z najpiękniejszych zakątków południowej Polski, na styku Pienin i Beskidu Sądeckiego. Miejscowość rozbudowała się w malowniczej dolinie Grajcarka, prawobrzeżnego dopływu Dunajca, na powierzchni 8727 ha, z czego 60% stanowią lasy. Liczy 7,5 tys. Mieszkańców. Początki Szczawnicy sięgają XV wieku. Przyczyną jej rozwoju stało się wykorzystanie w XIX wieku tutejszych źródeł kwaśnych wód mineralnych, zwanych przez górali "szczawami". Od tej pory Szczawnica, posiadająca dodatkowo specyficzny mikroklimat, należy do najbardziej znanych i licznie odwiedzanych uzdrowisk w Polsce. Właściwym twórcą kurortu stał się jej właściciel Józef Szalay, w czasach którego powstały łazienki zdrojowe, wille, pensjonaty, parki z ciekawymi okazami drzew i krzewów, a źródła wód otrzymały architektoniczną oprawę. Szalay działający tu przez blisko 40 lat, nadał rozmach uzdrowisku oraz zadbał o rozwój turystyki górskiej i atrakcji na skalę światową - spływu przełomem Dunajca. Kolejni właściciele Szczawnicy - Akademia Umiejętności w Krakowie i hrabia Adam Stadnicki - wzbogacili miejscowość w domy wczasowe, zakład wodoleczniczy, lasy, początki elektryfikacji i kanalizacji. Po II wojnie światowej uzdrowisko przeszło na własność skarbu państwa. W 1962 roku Szczawnicy nadano prawa miejskie włączając do niej przyległe wsie - Szlachtową i Jaworki. W okresie powojennym zbudowano kolejne sanatoria: Górnik, Hutnik, Nauczyciel, Budowlani, Dzwonkówka, Papiernik, Nawigator oraz nowy Zakład Przyrodoleczniczy. Spacerując po Szczawnicy można odnaleźć liczne budowle XVIII i XIX wiecznej architektury zdrojowej, m.in. noszącej cechy stylu szwajcarskiego oraz rzadkie już domy góralskie, niektóre z unikatowymi herbami - godłami rodów szczawnickich.Inne zabytki szczawnickie to m.in. kaplica Matki Boskiej Królowej Nieba w Parku Górnym projektu Szalaya, z obrazem jego autorstwa, na Placu Dietla fontanna i obelisk dr Dietla, w Parku Dolnym Kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej z XIX wieku (dawna pijalnia wody ze zdroju Wanda), neogotycki Kościół św. Wojciecha z 1892 roku projektu Stanisława Eliasza Radzikowskiego. W Jaworkach i w Szlachtowej dobrze zachowane połemkowskie cerkwie - dziś kościoły wyznania rzymsko-katolickiego. Z kulturą góralską i tradycją zdrojową można zapozna się zwiedzając stałą ekspozycję etnograficzno-historyczną w Muzeum Pienińskim im. J. Szalaya na Placu Dietla. Folklor górski jest na co dzień obecny w gwarze pienińskiej, strojach regionalnych noszonych przez rodowitych szczawniczan podczas uroczystości, a także przez dorożkarzy spotykanych na ulicach miasta, czy w wyrobach tutejszych rzemieślników, specjalizujących się w obróbce drewna, skór i wełny owczej. Dorocznym świętem ludowym przybliżającym zwyczaje i tradycje góralsko-pasterskie jest organizowane w lipcu przez tutejszy Miejski Ośrodek Kultury "Lato Pienińskie". W pijalni wód Magdalena prezentowane są cykliczne wystawy malarstwa, grafiki, rzeźby, tkanin miejscowych twórców. W sezonie letnim w muszli koncertowej Parku Górnego Odbywają się koncerty orkiestry kameralnej.