Zgodnie z większością definicji wolontariat nalezy rozumieć jako dobrowolną, bezpłatną i świadomą działalność na rzecz innych, wykraczającą poza związki rodzinne, koleżeńskie lub przyjacielskie. Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa volontarius, które można przetłumaczyć jako "dobrowolny" lub "chętny". Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (DZ. U. nr 96, poz. 873 ze zm.) wprowadziła definicję wolontariusza. Zgodnie z art. 2 pkt.3 ustawy wolontariuszem jest osoba, która ochotniczo i bez wynagrodzenia wykonuje świadczenia na zasadach określonych w ustawie.
Wolontariat jest korzystny nie tylko dla samego wolontariusza czy instytucji, która go przyjęła. Aktywność wolontariusza służy również społeczności lokalnej, określonym grupom społecznym, i w efekcie całemu społeczeństwu.
1. Kto może zostać wolontariuszem?
Wolontariuszem może zostać każdy. Mogą nim być zarówno osoby pełnoletnie, jak i niepełnoletnie (wobec tych drugich wymagana jest pisemna zgoda opiekuna prawnego), oraz cudzoziemcy legalnie przebywający na terenie Rzeczypospolitej Polskiej (do tego rodzaju aktywności nie muszą posiadać pozwolenia na pracę w Polsce). Nie ma też przeciwwskazań, by pracę wolontariuszy świadczyli bezrobotni, bowiem nie tracą oni przez to statusu bezrobotnego, ani prawa do zasiłku.
2. Kto może korzystać ze świadczeń wolontariusza?
• organizacje pozarządowe.
Większość organizacji pozarządowych korzysta z pomocy wolontariuszy. Działają oni dla dobra publicznego w ramach szeroko rozumianej pomocy społecznej, ochrony zdrowia, edukacji i ekologii. Ze świadczeń wolontariuszy mogą korzystać również międzynarodowe organizacje pozarządowe działające w Polsce.
• organy administracji publicznej oraz jednostki im podległe lub przez nie nadzorowane.
Wolontariusz w instytucji publicznej może poznać zasady funkcjonowania państwa i dużych instytucji. Taki wolontariat to także okazja do pracy w zespole ludzi o dużym doświadczeniu zawodowym Dzięki pracy ochotników będzie można rozszerzyć zakres usług pomocy społecznej, służby zdrowia, rehabilitacji, poradnictwa pracy, kultury, wymiaru sprawiedliwości, oświaty, sportu i turystyki czy resocjalizacji. Absolwenci, którzy chcą spróbować swoich sił jako wolontariusze, będą mieli okazję zdobycia doświadczenia zawodowego. Wolontariusz może wykonywać świadczenie między innymi na rzecz ośrodka pomocy społecznej, szpitala, muzeum, przedszkola czy ministerstwa.
• Stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego.
• Podmioty kościelne prowadzące działalność pożytku publicznego.
Nie mogą korzystać ze świadczeń wolontariuszy podmioty w zakresie prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej.
3. Obowiązki korzystającego wobec wolontariusza:
• wolontariuszowi z mocy ustawy przysługuje ubezpieczenie z tytułu wypadku przy wykonywaniu świadczeń, pod warunkiem, że wykonuje on świadczenia na podstawie porozumienia zawartego na czas określony dłuższy niż 30 dni;
• korzystający zobowiązany jest wykupić ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków, dla wolontariuszy, z których świadczeń korzysta przez okres nie dłuższy niż 30 dni lub przez czas nieokreślony;
• korzystający może fakultatywnie zgłosić wolontariusza do ubezpieczenia zdrowotnego na zasadach przewidzianych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, jeśli dany wolontariusz nie podlega mu z innego tytułu;
• na żądanie wolontariusza korzystający potwierdza na piśmie treść porozumienia, wydaje pisemne zaświadczenie oraz opinię o wykonaniu świadczeń;
• korzystający informuje wolontariusza o przysługujących mu prawach i ciążących obowiązkach oraz zapewnia dostępność tych informacji;
• organizacja informuje o ryzyku dla zdrowia i bezpieczeństwa związanym z wykonywanymi świadczeniami oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami;
• korzystający zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki wykonania przez wolontariusza świadczeń, w tym w zależności od rodzaju świadczeń i zagrożeń z nimi związanych zapewnia odpowiednie środki ochrony indywidualnej;
• organizacja pokrywa koszty podróży służbowych i diet, chyba że wolontariusz zwolni ją z tego obowiązku (tylko w formie pisemnej);
• korzystający może pokryć inne niezbędne koszty ponoszone przez wolontariusza oraz koszty szkoleń, w zakresie wykonywanych przez niego świadczeń.
4. Obowiązki wolontariusza:
Wolontariusz powinien posiadać kwalifikacje i spełniać wymagania odpowiednie do rodzaju i zakresu świadczonej pomocy (jeżeli taki obowiązek wynika z przepisów prawa, np. w przypadku pomocy medycznej osobom bezdomnym lub w przypadku wolontariuszy na stanowisku nauczyciela). Wolontariusz również jest zobligowany do wywiązania się z obowiązków określonych w porozumieniu, nawet jeśli nie przybrało ono formy pisemnej. Jest odpowiedzialny również za dbanie o powierzony majątek.
5. Porozumienie.
Podstawą współpracy pomiędzy wolontariuszem a organizacją pozarządową jest porozumienie. Określa ono zakres, sposób wykonywania świadczeń oraz czas, na jaki zostało zawarte. Porozumienie powinno zawierać postanowienie o możliwości jego rozwiązania. Jeżeli świadczenie wolontariusza wykonywane jest przez okres dłuższy niż 30 dni, wówczas porozumienie powinno zostać sporządzone na piśmie. W przypadku porozumień zawartych na okres krótszy niż 30 dni, mogą one mieć formę ustną. Jeżeli porozumienie dotyczy wydelegowania wolontariusza w celu wykonywania przez niego świadczeń na terytorium innego państwa, na podstawie umowy międzynarodowej wiążącej Polskę, wolontariuszowi przysługuje prawo do świadczeń i pokrycia kosztów ogólnie przyjętych w stosunkach danego rodzaju, chyba że umowy międzynarodowe stanową inaczej.
6. Ubezpieczenie wolontariusza.
6.1 Ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków:
Podmiot korzystający ze świadczeń wolontariusza ma obowiązek wykupić ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków, w przypadku, gdy świadczenia te trwałoby krócej niż 30 dni. Jeżeli świadczenie wolontariusza trwa dłużej niż 30 dni, wówczas korzystający nie ma obowiązku wykupienia ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków, gdyż wolontariusz będzie podlegał ustawie z dnia 30 października 2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach (Dz. U. Nr 199, poz. 1674 ze zm.).
6.2. Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej:
Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie nie reguluje przedmiotu ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, ale ponieważ wolontariusz jest stroną umowy cywilnoprawnej jaką jest porozumienie, może odpowiadać on za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania wynikające z tej umowy bądź za czyny niedozwolone. W związku z powyższym warto rozważyć czy przy konkretnym świadczeniu korzystający nie powinien ubezpieczyć wolontariusza od odpowiedzialności cywilnej. Ubezpieczyć może się także sam wolontariusz. Niemniej jednak decyzja o ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej jest decyzją fakultatywną stron porozumienia wolontariackiego.
6.3. Ubezpieczenie zdrowotne:
Inaczej przedstawia się sytuacja z ubezpieczeniem zdrowotnym. W takim przypadku zgodnie z art. 46 ust. 1 wolontariuszowi mogą przysługiwać świadczenia zdrowotne na zasadach przewidzianych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. Stosownie do art. 11 ust. 1a ustawy z dnia 23 stycznia 2003 r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz. U. 2003, Nr 45, poz. 391 ze zm.) korzystający może zgłosić wolontariusza do ubezpieczenia zdrowotnego, jeżeli nie jest on objęty ubezpieczeniem zdrowotnym z innego tytułu. Przepis ten oznacza, iż praktyce od woli korzystającego zależeć będzie czy składka na ubezpieczenie zdrowotne dla wolontariusza będzie odprowadzana. Pamiętać jednak należy, że w przypadku, gdy korzystający zdecyduje się zgłosić wolontariusza do ubezpieczenie zdrowotnego, to on a nie wolontariusz będzie opłacał składki. Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaca korzystający od podstawy wymiaru odpowiadającej najniższemu miesięcznemu wynagrodzeniu. Zgodnie z art. 11 ust. 4a ustawy o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia, wolontariusz zostanie objęty ubezpieczeniem zdrowotnym z dniem określonym w umowie zawartej przez korzystającego z Funduszem, a przestaje być nim objęty z dniem rozwiązania umowy lub po upływie miesiąca nieprzerwane zaległości w opłacaniu składek. Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest odprowadzana do Narodowego funduszu Zdrowia za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jeżeli zatem korzystający zgadza się odprowadzać składkę na ubezpieczenie zdrowotne dla wolontariusza, wówczas to on, a nie wolontariusz, powinien zarejestrować wolontariusza w Narodowym Funduszu Zdrowia.
6.4. Ubezpieczenie społeczne (ZUS itp.):
Zarówno podmiot korzystający jak i wolontariusz nie opłacają składek na ubezpieczenia społeczne (ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe). Świadczenie wolontariusza jest świadczeniem odpowiadającym świadczeniu pracy - a nie świadczeniem pracy. Ustawa z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. 1998 r., Nr 137, poz. 887 ze zm.) nie przewiduje obowiązku ani nawet możliwości objęcia wolontariusza ubezpieczeniem emerytalnym, rentowym, chorobowym czy wypadkowym.
7. Wolontariat w pytaniach i odpowiedziach.
1. Czy korzystający jest zobowiązany do przeprowadzania szkoleń BHP dla wolontariuszy?
Ciążący na korzystającym obowiązek informowania wolontariusza o ryzyku dla zdrowia i bezpieczeństwa związanym z wykonywanymi świadczeniami oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami nie jest jednoznaczny z obowiązkiem przeprowadzania szkoleń z zakresu BHP w takim wymiarze jak szkoleń dla pracowników. Wynikający z art. 45 ust. 1 pkt. 1 ustawy obowiązek informowania może przybierać różne formy, w zależności od możliwości korzystającego. Może to być rozmowa z wolontariuszem albo przekazanie mu tych informacji w formie ulotki lub w innej dostępnej formie. Dla korzystającego istotne jest, aby wolontariusz potwierdził, że został poinformowany o ryzyku dla zdrowia i bezpieczeństwa związanym z wykonywanymi świadczeniami oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami, a także o przysługujących wolontariuszowi prawach i ciążących obowiązkach.
2. Czy korzystający ma obowiązek poddawania wolontariuszy badaniom lekarskim ?
Korzystający nie ma obowiązku poddawania wolontariuszy badaniom lekarskim.
3. Czy wolontariuszowi przysługuje ubezpieczenie zdrowotne?
Ubezpieczenie zdrowotne wolontariusza zależy od woli korzystającego. Korzystający może zgłosić wolontariusza do ubezpieczenia zdrowotnego, jeżeli wolontariusz nie jest objęty ubezpieczeniem zdrowotnym z innego tytułu.
4. Od czego zależy ubezpieczenie zdrowotne dla wolontariusza?
Zgodnie z art. 46 ust.1 ustawy wolontariuszowi mogą przysługiwać świadczenia zdrowotne na zasadach przewidzianych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.
Ubezpieczenie zdrowotne wolontariusza zależy od woli korzystającego oraz od tego, czy wolontariusz nie jest objęty ubezpieczeniem zdrowotnym z innego tytułu (np. z tytułu umowy o pracę). Jeśli korzystający podejmie decyzję o tym, żeby ubezpieczyć wolontariusza będzie zobowiązany do opłacenia składki na to ubezpieczenie. Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowi kwota 760 zł.
Objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym nastąpi z dniem określonym w umowie zawartej przez korzystającego z Funduszem. Natomiast ubezpieczenie to wygaśnie z dniem rozwiązania umowy lub po upływie miesiąca nieprzerwanej zaległości w opłacaniu składek (art. 21 ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie).
5. W jakim zakresie ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz.873 ze zm.) odsyła do przepisów prawa pracy?
Zgodnie z art.45 ust.1 pkt.2 i 3 ustawy korzystający zobowiązany jest do zapewnienia wolontariuszowi, na dotyczących pracowników zasadach, bezpiecznych i higienicznych warunków wykonywania przez niego świadczeń, w tym do zapewnienia odpowiednich środków ochrony indywidualnej uzależnionych od rodzaju świadczeń i zagrożeń związanych z ich wykonywaniem. Ponadto, korzystający zobowiązany jest pokrywać, na dotyczących pracowników zasadach, koszty podróży służbowych i diet.
6. Czy wykonywanie świadczeń jako wolontariusz będzie wliczane do stażu pracy?
Wolontariusz nie jest pracownikiem, a świadczenie przez niego wykonywane nie jest świadczeniem pracy, a jedynie odpowiada świadczeniu pracy. W konsekwencji wolontariat nie będzie wpływał na uprawnienia pracownicze, ani na objęcie ubezpieczeniem społecznym z tytułu porozumienia o wykonywanie świadczeń na rzecz korzystającego.
7. Czy wolontariusz może zwolnić korzystającego z ciążących na nim obowiązków wynikających z ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie?
Wolontariusz może zwolnić korzystającego z części lub całości obowiązku pokrycia kosztów podróży służbowych i diet, ale wyłącznie w formie pisemnej pod rygorem nieważności.
8. Jakie koszty związane z wykonywaniem przez wolontariusza świadczeń na rzecz korzystającego może pokrywać korzystający?
Zgodnie z art. 45 ust. 2 ustawy korzystający może pokrywać, na dotyczących pracowników zasadach, także inne niezbędne koszty ponoszone przez wolontariusza, związane z wykonywaniem świadczeń na rzecz zamawiającego. Jak wynika, z treści przepisu, aby korzystający mógł pokryć koszty poniesione przez wolontariusza muszą zostać spełnione łącznie trzy przesłanki:
• u danego korzystającego będącego jednocześnie pracodawcą muszą obowiązywać przepisy prawa pracy (np. układ zbiorowy pracy, regulamin pracy) określające jakie koszty są pracownikom zwracane przez pracodawcę,
• koszty ponoszone przez wolontariusza muszą być kosztami niezbędnymi,
• ponadto koszty te muszą być związane z wykonywaniem świadczeń na rzecz zamawiającego.
Tym samym, korzystający może pokrywać tylko te koszty poniesione przez wolontariusza, które są niezbędne i związane z wykonywaniem świadczenia oraz tylko wtedy, gdy obowiązują u niego przepisy prawa pracy określające, że takie koszty ponoszone przez pracowników są im zwracane. W tym miejscu należy podkreślić, że przy rozpatrywaniu zasadności ponoszenia przez korzystających określonych kosztów związanych z wolontariatem, należy przede wszystkim mieć na uwadze, że cechą nadrzędną wolontariatu jest jego nieodpłatny charakter.
9. Czy członkowie zarządu fundacji mogą być w niej wolontariuszami?
Zgodnie z art.2 pkt.3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz.873 ze zm.) wolontariuszem jest osoba, która ochotniczo i bez wynagrodzenia wykonuje świadczenia na zasadach określonych w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Ustawa ta nakłada obowiązek zawierania porozumień wolontariackich z takimi osobami. Członkowie zarządu fundacji kierują fundacją i reprezentują fundację na zewnątrz na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (Dz. U. Nr 21, poz. 97 ze zm.) dlatego nie można określić wykonywania tych czynności jako wykonywanie świadczeń wolontariuszy na rzecz fundacji ponieważ do wykonywania tych czynności są zobligowani ustawą o fundacjach.
• Jeśli członkowie zarządu wykonują jeszcze inne zadania na rzecz fundacji, wykraczające poza obowiązki wynikające z ustawy o fundacjach wtedy w zakresie tych czynności mogą być uznani za wolontariuszy i powinni zawierać porozumienia tak jak inni wolontariusze fundacji.
10. Czy bezrobotny może być wolontariuszem bez utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych?
Bezrobotny będący wolontariuszem, posiadający jednocześnie prawo do zasiłku, nie traci go, gdyż zgodnie z przepisami ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie wolontariuszem jest osoba, która ochotniczo i bez wynagrodzenia wykonuje świadczenia na zasadach określonych tą ustawą.
Stosunek prawny łączący korzystającego z wolontariuszem nie jest stosunkiem pracy tylko stosunkiem cywilnoprawnym a wykonywane przez wolontariusza świadczenie na rzecz korzystającego jest świadczeniem odpowiadającym świadczeniu pracy, a nie świadczeniem pracy lub usług.
Tym samym bezrobotny, który świadczy pomoc jako wolontariusz w dalszym ciągu jest osobą niezatrudnioną i nie wykonującą innej pracy zarobkowej, a także nie osiąga z tego tytułu żadnego dochodu oraz jest zdolny i gotowy do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie lub służbie.
Wolontariat jest formą aktywności zawodowej, którą wolontariusz będzie mógł się wykazać podczas poszukiwania zatrudnienia. Wolontariusz ma inny status niż pracownik dlatego świadczenie wolontariusza nie będzie wpływało na jego przyszłe uprawnienia pracownicze np.: na długość przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego. Okres pracy w charakterze wolontariusza nie ma wpływu na uzyskanie prawa do renty lub emerytury oraz na wysokość tych świadczeń, ponieważ nie jest zaliczany do okresów składkowych ani nieskładkowych.
11. Czy cudzoziemiec może być w Polsce wolontariuszem?
Wolontariuszami mogą być nie tylko obywatele polscy, ale także cudzoziemcy legalnie przebywający w Polsce. Zgodnie z art. 42 ust.1 świadczenie wolontariuszy jest świadczeniem odpowiadającym świadczeniu pracy, nie jest natomiast świadczeniem pracy lub usług. W związku z tym wolontariusz - cudzoziemiec nie musi uzyskiwać zezwolenia na pracę aby zostać wolontariuszem.
12. Czy wolontariusz jest pracownikiem?
Wolontariusz nie jest pracownikiem ponieważ za wykonanie świadczenia, na rzecz korzystającego wolontariusz nie pobiera wynagrodzenia i wykonuje je na podstawie porozumienia, a nie umowy o pracę (art.3 w zw. z art.42 ustawy). Ponadto wykonywane przez wolontariusza świadczenie nie jest świadczeniem pracy, lecz świadczeniem odpowiadającym świadczeniu pracy.
13. Czy wolontariusz dostaje wynagrodzenie?
Zgodnie z art. 2 ust 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie wolontariusz wykonuje świadczenia na rzecz korzystającego ochotniczo i bez wynagrodzenia. Z powyższego wynika, że wolontariusz za wykonywane przez siebie świadczenia nie może otrzymywać wynagrodzenia.
14. Czy wolontariusz może działać na rzecz przedsiębiorców?
Podmioty, na rzecz których wolontariusz może wykonywać świadczenia zostały określone powyżej.
Ponadto, ze względu na cel i charakter świadczeń wolontariuszy nie jest dopuszczalne, aby wykonywali oni świadczenia na rzecz przedsiębiorców i innych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Wolontariusze nie powinni również zastępować pracowników a jedynie uzupełniać ich pracę.
15. Czy wykonywanie świadczeń jako wolontariusz będzie wliczane do stażu pracy?
Z tego co zostało wyżej powiedziane (pyt.41) wolontariusz nie jest pracownikiem, a świadczenie przez niego wykonywane nie jest świadczeniem pracy, a jedynie odpowiadającym świadczeniu pracy. W konsekwencji wolontariat nie będzie wpływał na uprawnienia pracownicze, ani na objęcie ubezpieczeniem społecznym z tytułu porozumienia o wykonywanie świadczeń na rzecz korzystającego.
16. Jakie elementy powinno zawierać porozumienie z wolontariuszem?
Zgodnie z art. 44 ust.1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie wynika, że zakres, sposób i czas wykonywania przez wolontariusza świadczeń będą określali wspólnie korzystający i wolontariusz w porozumieniu. Zgodnie z ustawą porozumienie powinno również zawierać postanowienie o możliwości jego rozwiązania. Powyższe elementy są obligatoryjne natomiast pozostała treść porozumienia będzie zależała od wolontariusza i korzystającego.
17. Czy porozumienie musi być sporządzone na piśmie?
Jak wynika z art. .44 ust. 2 i 4 ustawy forma porozumienia jest uzależniona od okresu wykonywania przez wolontariusza świadczeń na rzecz określonego korzystającego. Jeżeli porozumienie między stronami będzie zawierane na okres krótszy niż 30 dni korzystający nie będzie zobowiązany potwierdzać na piśmie treści porozumienia, chyba że wolontariusz poprosi o sporządzenie takiego potwierdzenia na piśmie. Obowiązek sporządzenia porozumienia na piśmie powstanie natomiast wtedy, gdy świadczenie wolontariusza będzie wykonywane przez okres dłuższy niż 30 dni. Na prośbę wolontariusza korzystający może również przedłożyć pisemną opinię o wykonywaniu świadczeń przez wolontariusza.
18. Jaki charakter prawny ma porozumienie?
Jak wynika z art. 42 ust. 1 ustawy na mocy porozumienia wolontariusz wykonuje świadczenia, odpowiadające świadczeniu pracy, na rzecz korzystającego.
Stosunek prawny łączący korzystającego z wolontariuszem nie jest stosunkiem pracy, tylko stosunkiem cywilnoprawnym. W związku z tym, do spraw nieuregulowanych w porozumieniu wolontariackim i w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie stosuje się przepisy kodeksu cywilnego, a porozumienie między korzystającym a wolontariuszem ma charakter cywilnoprawny.
19. Czy organizacja pozarządowa musi ubezpieczyć wolontariusza od następstw nieszczęśliwych wypadków nawet jeśli umowa trwa dłużej niż 30 dni?
Zgodnie z ustawą o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie wolontariuszowi wykonującemu świadczenie na rzecz korzystającego (czyli np. organizacji pozarządowej) przez okres krótszy niż 30 dni przysługuje ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków (art. 46 ust.3 ustawy). Natomiast jeśli porozumienie jest dłuższe niż 30 dni wolontariuszowi przysługuje zaopatrzenie z tytułu wypadków przy wykonywaniu świadczeń na podstawie ustawy z dnia 30 października 2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach (Dz. U. Nr 199, poz. 1674 ze zm.). Wolontariusz wykonujący świadczenie na rzecz korzystającego przez okres dłuższy niż 30 dni jest objęty tym zaopatrzeniem od momentu zawarcia porozumienia z korzystającym, a korzystający nie ma obowiązku zapewnienia wolontariuszowi ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków przez okres pierwszych 30 dni.
20. Jakie świadczenia przysługują wolontariuszowi, który ulegnie wypadkowi przy wykonywaniu świadczeń na rzecz korzystającego?
Wolontariuszowi, który wykonuje świadczenia przez okres dłuższy niż 30 dni przysługuje zaopatrzenie z tytułu wypadków przy wykonywaniu świadczeń na podstawie ustawy z dnia 30 października 2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach (Dz. U. Nr 199, poz. 1674 ze zm.) zwana dalej ustawą wypadkową.
Wolontariuszowi, który stał się niezdolny do pracy całkowicie lub częściowo wskutek wypadku w szczególnych okolicznościach przysługuje renta z tytułu niezdolności do pracy: na stałe - jeżeli niezdolność do pracy jest trwała, lub na okres wskazany w decyzji organu rentowego - jeżeli niezdolność do pracy jest okresowa (art. 4 ust.1 ustawy wypadkowej).
Wolontariuszowi, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu spowodowanego wypadkiem w szczególnych okolicznościach, przysługuje jednorazowe odszkodowanie z tytułu tego uszczerbku, jeżeli osoba ta wskutek wypadku stała się całkowicie niezdolna do pracy (art. 4 ust.2 ustawy wypadkowej).
21. W jakich sytuacjach świadczenia z tytułu wypadku przy wykonywaniu świadczeń wolontariuszowi nie przysługują?
Świadczenia z tytułu wypadku przy wykonywaniu świadczeń na rzecz korzystającego nie przysługują wolontariuszowi jako osobie poszkodowanej wskutek wypadku, który nastąpił z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa tej osoby.
Nie przysługują one również osobie poszkodowanej, która będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych przyczyniła się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku, o ile powyższy stan został udokumentowany w aktach sprawy przez odpowiednie organy policji lub prokuratury (art.6 ustawy wypadkowej).
Źródło informacji: portal Departamentu Pożytku Publicznego www.pozytek.gov.pl