Inicjatywy oddolne w PO KL szansą na rozwój małych społeczności

Organizacje pozarządowe jako podmioty III sektora, które wprowadzają innowacje, reprezentują różne grupy społeczne i działają na rzecz rozwoju lokalnego, a przede wszystkim są najbliżej potrzeb mieszkańców, mają szanse na pozyskiwanie środków unijnych w ramach tzw. inicjatyw oddolnych w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki.

W ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki część puli funduszy jest przeznaczona na finansowanie inicjatyw oddolnych rozumianych jako projekty o zasięgu lokalnym, skierowane do mieszkańców gmin wiejskich, wiejsko-miejskich i miast do 25 tys. mieszkańców oraz zakładające udział tych mieszkańców w określaniu problemów i celów oraz tworzeniu założeń projektu. Wartość takich projektów wynosi do 50 tys. zł, a projekty powinny być realizowane na terenie maksymalnie trzech gmin.
W ramach inicjatyw oddolnych w PO KL mogą być rozwiązywane problemy mieszczące się w obszarach: rynku pracy, edukacji i integracji społecznej.
Istotą inicjatyw lokalnych jest to, że wynikają one z rzeczywistych problemów i potrzeb, zdiagnozowanych wcześniej przez mieszkańców. Aby zaplanować działania adekwatne do oczekiwań i potrzeb danej społeczności lokalnej zmierzające ku likwidacji problemów i barier należy podjąć dwa kroki:
1) zapytać (w różnych formach: ankieta, wywiad, spotkanie grupowe, itp.) mieszkańców o lokalne problemy. To jest bezwzględnie istotny moment. Dopiero kiedy mieszkańcy danego środowiska lokalnego wypowiedzą się wskazując problemy, z którymi się borykają, będzie można rzetelnie przygotować analizę potrzeb.
2) włączyć mieszkańców do pracy nad projektowaniem założeń przedsięwzięcia. Lepiej kiedy mieszkańcy będą określać nie tylko zakres tematyczny, ale także formy i metody pracy w ramach inicjatywy oddolnej. Np. mieszkańcy oprócz tego, że zgłoszą propozycje organizacji warsztatów z języka francuskiego, to mogą jeszcze wskazać ich sposób prowadzania (jak często, ile godzin, czy w dni pracujące czy w weekendy, z jakimi innymi działaniami można je połączyć).
Warto także zadbać, by wspólnie zastanowić się nad potencjałem tkwiącym w środowisku lokalnym, czyli zasobami ludzkimi, infrastrukturalnymi, instytucyjnymi, przyrodniczymi gminy, które można wykorzystać przy realizacji inicjatywy oddolnej.

W ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki mogą być dofinansowane projekty w ramach odpowiednich priorytetów:
1) Priorytet VI, działanie 6.3 (rynek pracy)
Typy projektów:
a) projekty przyczyniające się do aktywizacji zawodowej mieszkańców obszarów wiejskich, poprawy zdolności do zatrudnienia oraz rozwoju usług aktywizacyjnych (z wyłączeniem instrumentów objętych zasadami pomocy publicznej);
b) wsparcie lokalnych inicjatyw informacyjnych, szkoleniowych i doradczych, promujących aktywizację zawodową na poziomie lokalnym;
c) rozwój dialogu, partnerstwa publiczno-społecznego i współpracy na rzecz rozwoju zasobów ludzkich na poziomie lokalnym.
Przykładowe projekty mogą dot. np. zajęć/warsztatów dla osób bezrobotnych z obsługi komputera; zakładania gospodarstw agroturystycznych, albo nauka konkretnego zawodu np. pszczelarza.
2) Priorytet VII, działanie 7.3 (integracja społeczna).
Typy projektów:
a) projekty przyczyniające się do integracji społecznej mieszkańców obszarów wiejskich (z wyłączeniem instrumentów objętych zasadami pomocy publicznej)
b) wsparcie inicjatyw lokalnych o charakterze informacyjnym, szkoleniowym i promocyjnym (np. w formie szkoleń, spotkań, seminariów) mających na celu przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu mieszkańców obszarów wiejskich
c) rozwój dialogu, partnerstwa publiczno-społecznego i współpracy na rzecz rozwoju zasobów ludzkich na poziomie lokalnym
Przykładowe projekty mogą dot. np. kształcenia liderów lokalnych, organizację wydarzeń typu festyn rodzinny, albo piknik gminny, mogą to być też warsztaty taneczne, teatralne czy kulinarne czy zajęcia ekologiczne, jeśli tylko się uzasadni, że ta forma jest dla mieszkańców odpowiednia by budować wspólną tożsamość oraz zmniejszać zagrożenie wykluczeniem społecznym.
3) Priorytet IX, działanie 9.5 (edukacja)
a) tworzenie i wsparcie działalności inicjatyw ukierunkowanych na pobudzenie świadomości środowisk lokalnych i ich zaangażowanie w działania na rzecz rozwoju edukacji na terenach wiejskich i podnoszenia poziomu wykształcenia mieszkańców obszarów wiejskich
b) projekty przyczyniające się do podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji mieszkańców obszarów wiejskich oraz rozwoju usług edukacyjnych na tych obszarach
c) działania informacyjno-promocyjne, szkoleniowe, doradcze podnoszące świadomość mieszkańców obszarów wiejskich w zakresie korzyści płynących z kształcenia i szkolenia np. działania wpływające na podnoszenie wykształcenia mieszkańców np. edukacja muzyczna, komunikacja społeczna, warsztaty językowe. To wszystkie działania mające aspekt edukacyjny, które mają uzasadnienie ich realizacji na terenie danej gminy.
Poniżej są przedstawione terminy ogłoszenia konkursów w ramach inicjatyw oddolnych, wraz z podaniem alokacji (dostępnych środków finansowych) oraz kryteria strategiczne, za które organizacje wnioskujące mogą dostać dodatkowe punkty.

***
Priorytet VI, działanie 6.3:
ogłoszenie konkursu 29 stycznia 2010 r.
Okres przyjmowania wniosków: 15.02 – 31.12. 2010.
Alokacja: 300 000 PLN
Kryteria strategiczne:
1. premiowane będą projekty realizowane na terenie następujących powiatów: kłodzkiego, dzierżoniowskiego, złotoryjskiego, lwóweckiego, górowskiego oraz lubańskiego
10 pkt.
2. projekty realizowane w partnerstwie JST oraz organizacji pozarządowej, posiadającej jednostkę organizacyjną na obszarze realizacji projektu
10 pkt.
3. Beneficjent lub jego partnerzy w projekcie formalnie wchodzą lub wchodzili w skład poniższych partnerstw:
- Lokalnych Grup Działania, które jako partnerstwa trójsektorowe, składające się z przedstawicieli sektora publicznego, gospodarczego i społecznego, powstały w ramach Pilotażowego Programu Leader + realizowanego w Sektorowym Programie Operacyjnym Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004-2006 oraz w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013,
oraz/lub
- partnerstw na rzecz rozwoju, realizowanych przez partnerstwa kilku organizacji i instytucji zgodnie z zasadą partnerstwa obowiązującą przy realizacji projektów w ramach Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL.
10 pkt.

Priorytet VII, działanie 7.3:
ogłoszenie konkursu planowane jest na kwiecień 2010 r.
Alokacja: 1 800 000 PLN
Kryteria strategiczne:
1. Beneficjent projektu (lider partnerstwa) prowadzi statutową działalność w obszarze pomocy i integracji społecznej.
10 pkt.
2. Projekt realizowany w partnerstwie:
- JST
i
- organizacji pozarządowej, posiadającej jednostkę organizacyjną na obszarze realizacji projektu.
10 pkt.
3. Beneficjent lub jego partnerzy w projekcie formalnie wchodzą lub wchodzili w skład poniższych partnerstw:
- Lokalnych Grup Działania, które jako partnerstwa trójsektorowe, składające się z przedstawicieli sektora publicznego, gospodarczego i społecznego, powstały w ramach Pilotażowego Programu Leader + realizowanego w Sektorowym Programie Operacyjnym Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004-2006 oraz w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013,
oraz/lub
- partnerstw na rzecz rozwoju, realizowanych przez partnerstwa kilku organizacji i instytucji zgodnie z zasadą partnerstwa obowiązującą przy realizacji projektów w ramach Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL.
10 pkt.

Priorytet IX, działanie 9.5:
ogłoszenie konkursu planowane jest na marzec 2010 r.
Alokacja: 2 500 000 PLN
Kryteria strategiczne:
1. Beneficjent lub jego partnerzy w projekcie formalnie wchodzą lub wchodzili w skład poniższych partnerstw:
- Lokalnych Grup Działania, które jako partnerstwa trójsektorowe, składające się z przedstawicieli sektora publicznego, gospodarczego i społecznego, powstały w ramach Pilotażowego Programu Leader + realizowanego w Sektorowym Programie Operacyjnym Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004-2006 oraz w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013,
i/lub
partnerstw na rzecz rozwoju, realizowanych przez partnerstwa kilku organizacji i instytucji zgodnie z zasadą partnerstwa obowiązującą przy realizacji projektów w ramach Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL.
5 pkt.
- Projekt zapewnia wykorzystanie modelu aktywizacji środowisk lokalnych wypracowanego na podstawie zwalidowanych rezultatów PIW EQUAL, zawartych na stronie http://www.equal.org.pl.
5 pkt.
2. Projekt realizowany w partnerstwie:
- JST oraz
- organizacji pozarządowej, posiadającej jednostkę organizacyjną na obszarze realizacji projektu.
15 pkt.
3. Projekty, w których grupę docelową stanowią w co najmniej 50% osoby w wieku powyżej 45 roku życia.
10 pkt.
4. Projekt zakłada wykorzystanie centrów kształcenia na odległość na wsiach, utworzonych w ramach Działania 2.1 SPO RZL.
5 pkt.

Mając na uwadze, że Lokalne społeczeństwo obywatelskie rodzi się dla działania, a rozwija w działaniu, niech Państwa Inicjatywa lokalna wynika z wewnętrznej potrzeby społeczności lokalnej, mającej służyć rozwiązaniu problemu zdefiniowanego i zdiagnozowanego przez tą społeczność.
Wszystkie organizacje pozarządowe, które działają w tych trzech obszarach zachęcamy do przygotowania się i aplikowania o dostępne środki unijne w ramach inicjatyw oddolnych, szczególnie w partnerstwie, mając na uwadze większą efektywność i kompleksowość proponowanego wsparcia.
Informacje o konkursach dostępne są na stronach:
www.pokl.dwup.pl (Priorytet VI, Priorytet VII)
www.umwd.pl (Priorytet IX)

informacja ze strony: www.ngo.pl