Muzeum Pienińskie czeka przeprowadzka

Marszałek małopolski zadecyduje ostatecznie o przekazaniu budynku po placówce Straży Granicznej w Szlachtowej dla Muzeum Pienińskiego im. Józefa Szalaya
Na konferencji prasowej w Urzędzie Miasta burmistrz Grzegorz Niezgoda przekazał najnowsze informacje dotyczące przejęcia przez miasto budynku po placówce Straży Granicznej z przeznaczeniem na Muzeum Pienińskie im. Józefa Szalaya. W budynku umieszczone byłyby eksponaty, a teren wokół niego ( 70 a ) wykorzystany byłby na skansen. To miejsce jest idealne na tego rodzaju działalność kulturalną, bowiem leży na szlaku turystycznym do rezerwatów Biała Woda i Homole w Jaworakch.
Budynek należy do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, dlatego zainteresowały się nim także Straż Graniczna i Policja. Karpacki Oddział Straży Granicznej w piśmie skierowanym do burmistrza, zrzekł się prawa do zagospodarowania budynku ( przypis red. zgłosił „zbędność”) przekazując go do dyspozycji starosty powiatowego. Także i Policja po rozmowach z samorządowcami odstąpiła od zamiaru zajęcia budynku, uznając, że będzie on bardziej przydatny miastu.

Na obecną chwilę los budynku leży w gestii starosty nowotarskiego Krzysztofa Fabera, który już zadeklarował wolę przekazania go na działalność muzealną. Pismo w tej sprawie prześle do marszałka małopolskiego, który dokona przejęcia budynku wraz z oczyszczalnią i stacją uzdatniania wody i podejmie ostateczną decyzję o przekazaniu go dla Muzeum.
Czym są muzea i jaką spełniają rolę w kulturze polskiej, każdy doskonale wie i ma świadomość, że trzeba o nie dbać, a w razie gdyby groziła im likwidacja i inne zagrożenie w ich prawidłowym funkcjonowaniu, to trzeba o nie walczyć i nie dać im zginąć. Są świątyniami kultury. Wiedzą o tym doskonale władze samorządowe miasta, które od lat starają się o zamianę miejsca dla miejscowego muzeum. Od 1972 roku zajmuje budynek należący do spadkobierców ostatniego właściciela uzdrowiska hr. Adama Stadnickiego. Za poprzedniej kadencji były plany utworzenia skansenu w Jaworakch, ale od nich odstąpiono.
Właściciele uzdrowiska, których reprezentuje prezes Spółki Thermaleo Krzysztof Mańkowski cierpliwie czekają na moment, kiedy z budynku wyprowadzi się muzeum. Jednak nie stwarzają oni żadnych trudności, bo zdają sobie sprawę z powagi sytuacji, zwłaszcza, że wśród eksponatów etnograficznych, są też historii uzdrowiska z okresu ponad 200 lat jego istnienia. Te eksponaty znajdą miejsce w budowanym „Muzeum Historii Uzdrowiska” przy Palcu Dietla. Jak zapewnia Krzysztof Mańkowski prace budowlane zakończą się przed sezonem letnim w przyszłym roku. Kiedy czynne będzie muzeum dla zwiedzających zależeć będzie od rozmów z Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu, które przejmie nad nim zwierzchność administracyjną i merytoryczną.
Warto przypomnieć, że Muzeum Pienińskie powstało w latach pięćdziesiątych z inicjatywy kilku zapaleńców, kochających kulturę górali pienińskich. Wśród nich byli m. innym poeta Michał Słowik – Dzwon, Stanisław Dominik Wojciech Majerczak „Lejawowski” i Władysław Malinowski. Zebrane eksponaty umieścili w Dworku Gościnnym, zbudowanym w 1884 roku przez Akademię Umiejętności w Krakowie. Tu debiut aktorski miał Stefan Jaracz. W sezonie letnim gościł w nim Teatr Krakowski. Występowała Modrzejewska, Osterwa, Solski i Zelwerowicz. Mieściła się tu sala balowa na 500 osób i czytelnia z 30 tytułami gazet. Muzeum działało w latach 1959 – 1962 , do czasu wielkiego pożaru Dworka Gościnnego.
Dzięki wielkiej ofiarności miejscowych górali uratowano eksponaty. Przez kilka lat były wystawiano je w ocalałych od pożaru piwnicznych pomieszczeniach. Wilgoć niszczyła eksponaty. Przeniesiono je do „Pałacu”, a teraz czekają na nową siedzibę. Chyba już ostatnią.
Stanisław Zachwieja